W 30 rocznicę jak wielu twierdzi końca komunizmu w Polsce. PZPR określała się partią marksistowsko - leninowską. W praktyce jednak systemu, który można byłoby nazwać Komunizmem nie zbudowano, co podkreślali sami przywódcy PZPR . System PRL był traktowany przez samych ideologów tej partii jako pewien etap na drodze budowania komunizmu. Cały okres PRL miał kilka etapów i podlegał gruntownym przemianom. PRL była państwem autokratycznym kierowanym przez partię odwołującą się do marksizmu, ale obok trzymającą swoje niemarksistowskie satelickie partie czyli ZSL, SD oraz organizacje katolickie. Funkcjonowały wszystkie formy własności z prywatną własnością ziemi oraz środków produkcji włącznie.Silną pozycję zachował kościół katolicki, który w efekcie rozbudował nawet swoją sieć kościołów. O zakończeniu komunizmu więc nie można mówić, ponieważ nie można zakończyć czegoś, czego nie było.
W 1989 roku rozpadł się system zbudowany na układzie jałtańskim i oparty na systemie radzieckim, systemie który okazał się ekonomicznie oraz społecznie niewydolny i anachroniczny.
Artur Ostrowski, polityk SLD